Ελλάδα
Longdocs

Η Ελλάδα στο «μάτι του κλιματικού κυκλώνα» ως το 2050

Οι εκτιμήσεις είναι αρκετά δυσοίωνες, ακόμα και στο αισιόδοξο σενάριο

Όπου κι αν κοιτάξεις γύρω σου θα το δεις. Η κλιματική κρίση δεν θα έρθει. Έχει έρθει από καιρό. Και στην Ελλάδα. Απλώς αρνείσαι να το δεχτείς. Γιατί έτσι σε βολεύει. Γιατί δεν θες να ξεβολευτείς. Θα τρως κρέας, θα πετάς τσιγάρα παντού, θα γεμίζεις πλαστικό τους ωκεανούς.

Δε σε νοιάζει. Και δε σε νοιάζει γιατί μέχρι πρότινος είχες τη φαιδρή εντύπωση ότι το σπίτι σου θα μείνει άθικτο. Ότι εσύ δε θα έχεις κανένα πρόβλημα και θα καταστραφούν στην Αυστραλία, στην Ασία, στην Αφρική, όχι όμως εδώ.

Ακόμα και μετά απ΄αυτό το καλοκαίρι, δε σου έχει εντυπωθεί καλά στην κούτρα σου. Βλέπεις την πορεία προς το παγόβουνο, αλλά δεν πειράζεις το τιμόνι. Θα πέσεις πάνω και θα τους πάρεις όλους μαζί σου.

Αμφιβάλλεις για τους επιστήμονες που σου λένε για την αναγκαιότητα των εμβολίων. Θα αμφισβητήσεις και αυτούς που σου εξηγούν με δεδομένα ότι στα επόμενα 40-50 χρόνια αυτό που θα ζήσει η Μεσόγειος, η Ελλάδα μέσα σε αυτήν, είναι μια ερημοποίηση που θα κάνει τον τόπο αφιλόξενο.

Η κλιματική αλλαγή την ερημοποιεί: Η τρομακτική εικόνα της Ελλάδας στο τέλος του αιώνα

Στο 1st Athens ESG & Climate Crisis Summit που διεξάγεται σήμερα, ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, κ. Κωνσταντίνος Καρτάλης, θα παρουσιάσει μια έρευνα που έγινε για λογαριασμό της «Διανέοσις», όπου αποτυπώνεται το τι θα συμβεί στην Ελλάδα με την επερχόμενη αύξηση της θερμοκρασίας.

Τον θέλουν οπαδοί όλων των ομάδων: Ο καταλληλότερος για να αναλάβει την Εθνική...
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ Τον θέλουν οπαδοί όλων των ομάδων: Ο καταλληλότερος για να αναλάβει την Εθνική…

Τα τρία σενάρια που θα αντιμετωπίσει η Ελλάδα

Συνολικά η αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη έχει ήδη πάει στο 1.2 σε σχέση με τη δεκαετία του ’70 και δύσκολα θα αποφύγουμε το +1.5. Όμως, αυτό το 1.5 δεν είναι γενικό. Είναι ο μέσος όρος. Στις πιο ζεστές περιοχές η αύξηση θα είναι μεγαλύτερη. Η Ελλάδα βρίσκεται ενώπιον 3 σεναρίων:

  • Αύξηση κατά 2 βαθμούς ως το 2050
  • Αύξηση κατά 2.5 βαθμούς ως το 2050
  • Αύξηση κατά 3 βαθμούς ως το 2050

Σε κάθε ένα απ΄αυτά τα τρία σενάρια, υπάρχουν σοβαρές επιπτώσεις με συχνότερη εμφάνιση ακραίων καιρικών φαινομένων και καταστροφή του τουρισμού και του πρωτογενούς τομέα. Χώρια τις εσωτερικές μετακινήσεις πληθυσμών που θα γίνουν.

Ήδη μια αλλαγή είδαμε το καλοκαίρι με 3 κύματα καύσωνα μέσα σε 3 μήνες, με το δεύτερο να είναι και μεγάλο σε διάρκεια. 12 ημέρες κράτησε συνολικά και οδήγησε στις καταστροφικές πυρκαγιές.

Από το 1971 ως το 2000, στην Αθήνα σημειώνονταν ετησίως 1.4 θερμικά επεισόδια. Ως το 2050 αυτά θα έχουν γίνει 6 στο αισιόδοξο σενάριο και πάνω από 10 στο δυσοίωνο.

Αθήνα, Πάτρα, Καλαμάτα, Ιωάννινα και Κρήτη είναι τα 5 μέρη που θα βιώσουν για τα καλά τις ακραίες κλιματικές εκφάνσεις και μεταβάσεις. Από τους καύσωνες μακράς διαρκείας στις υψηλές βροχοπτώσεις και τις πλημμύρες.

Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Λάρισα θα έχουν αύξηση στις ημέρες με ελάχιστη υψηλή θερμοκρασία τους 37 βαθμούς και με ελάχιστη κατώτατη θερμοκρασία τους 20, δηλαδή αύξηση στις τροπικές νύχτες. Συνολικά, η Ελλάδα θα δει αύξηση κατά 15-20 ημέρες ανά έτος στα 24ωρα με καύσωνα.

Η βροχόπτωση θα μειωθεί από 10% έως 30%, οι ημέρες υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς θα αυξηθούν από 15% έως και 70% και τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα είναι πολύ πιο συχνά.

Σε Κεντρική και Βόρεια Ελλάδα, Πάτρα και Ιωάννινα, θα αυξηθούν οι ημέρες με έντονες βροχοπτώσεις. Ειδικά στα Ιωάννινα που είχαν ως το 2000 κάθε χρόνο 31 ημέρες παγετού (ημέρες με κατώτατη θερμοκρασία τους 0 βαθμούς), θα αλλάξει άρδην το σκηνικό.

Η επόμενη πανδημία: Όταν καταλάβουμε τι συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην Ασία θα είναι αργά…

Οι ημέρες αυτές θα μειωθούν σε 19 στο αισιόδοξο σενάριο και σε 5 στο απαισιόδοξο. Η μείωση των πάγων που ακούγαμε συχνά για την Αλάσκα, τη Γροιλανδία, την Ανταρκτική, είναι τώρα εδώ. Κι αυτή όπως κάθε άλλο φαινόμενο.

7 τόνοι διοξειδίου του άνθρακα: το αποτύπωμα του κάθε Έλληνα στον πλανήτη

Στην Αθήνα, πιο συγκεκριμένα, που είναι μια γεμάτη πληθυσμιακά και κτηριακά πόλη, το αστικό περιβάλλον θα γίνει ανυπόφορο. Από τη μέση θερμοκρασία των 15.6 βαθμών Κελσίου ως το 2000, πάμε στους 18 βαθμούς ως το 2050. Μπορεί να μην φαίνεται τόσο μεγάλο, αλλά μιλάμε για τη μέση θερμοκρασία. Αυτό σημαίνει πως οι ημέρες του χειμώνα θα μειωθούν και θα αυξηθούν οι μέρες του καλοκαιριού. Άρα περισσότερη έκθεση στον καύσωνα και τον κίνδυνο πυρκαγιών.

Η Ελλάδα δεν δείχνει έτοιμη για να αντιμετωπίσει κανένα από τα τρία σενάρια. Οι υποδομές παραμένουν προβληματικές και ακατάλληλες για να μην συσσωρεύουν την κάψα, ενώ είναι ελάχιστοι οι χώροι αστικού πράσινου που μπορούν να απορροφήσουν ηλιακή ενέργεια και CO2. Άλλωστε, ο μέσος Έλληνας απελευθερώνει κάθε χρόνο 7 τόνους CO2.

Μια λύση που πρέπει να προκριθεί άμεσα, είναι η δημιουργία κήπως στις οροφές όλων των κτηρίων και δη στα σχολεία. Η έρευνα της Διανέοσις δείχνει πως αν συνέβαινε αυτό σε όλα τα σχολεία της Αττικής, η θερμοκρασία θα έπεφτε ως και 3 βαθμούς στο 20% της περιφέρειας.

Δεν χρειάζεται κάνενα ντοκτορά για να αντιληφθεί κανείς πως η αύξηση στις ημέρες καύσωνα, σημαίνει αύξηση στις ημέρες χρήσης ψυκτικών συσκευών. Άρα μεγαλύτερη κατανάλωση ρεύματος. Άρα δυσχέρεια στην προσπάθεια της χώρας να κάνει την ενεργειακή μετάβαση ως το 2030, όταν και θα πρέπει να έχει κλείσει κάθε λιγνιτική μονάδα.

Στην Ελλάδα έχουν ήδη κλείσει τέσσερις μονάδες λιγνίτη, δύο στην Καρδιά και δύο στο Αμύνταιο, που καλύπτουν το 27% της παραγωγής, ενώ ως το 2023 θα έχει κλείσει κάθε μονάδα, με εξαίρεση μία καινούργια που θα συνεχίσει να λειτουργεί ως το 2028.

Η λύση για την Ελλάδα βρίσκεται στη μείωση του κρέατος και του πετρελαίου

Η προσθήκη πράσινου στο ελληνικό περιβάλλον, δε μπορεί να μείνει μόνο στις οροφές. Πρέπει να αυξηθεί ξανά η πλούσια βλάστηση στην Ελλάδα. Αυτό δε μπορεί να γίνει όσο η κατανάλωση κρέατος παραμένει στα ίδια επίπεδα.

Για την παραγωγή κρέατος, απαιτείται μια μεγάλη έκταση με χαμηλή βλάστηση που θα βοσκήσουν τα ζώα. Χαμηλή βλάστηση σημαίνει λιγότερη απορρόφηση ηλιακής ακτινοβολίας και του άνθρακα στην ατμόσφαιρα.

Το κρέας καταναλώνει 90% περισσότερο νερό και γη σε σχέση με την καλλιέργεια φυτών. Χώρια το αποτύπωμα που αφήνουν οι αυξημένοι πληθυσμοί οικόσιτων ζώων στην ατμόσφαιρα. Με απλά λόγια, αν δε μειωθεί το κρέας, τότε καλώς ήρθες ανομβρία, ξηρασία και πλήρης ερήμωση.

Το ίδιο ισχύει και για το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο, με τα ΙΧ να είναι ένας από τους μεγάλους ρυπαντές. Απαιτείται στο αστικό περιβάλλον να μπουν περιορισμοί στη χρήση δρόμων και να γίνει το κέντρο της πόλης αποκλειστικά για ποδήλατα, όπως συμβαίνει στο Όσλο και σε άλλες σοβαρές ευρωπαϊκές πόλεις.

Η Ελλάδα στο «μάτι του κλιματικού κυκλώνα» ως το 2050

Τουρισμός και αγροτική παραγωγή στα Τάρταρα

Θα περίμενε κανείς πως οι αυξημένες βροχοπτώσεις, θα πότιζαν περισσότερο το έδαφος και θα προσέφεραν θρεπτικά συστατικά για να αναπτυχθεί περισσότερο η αγροτική παραγωγή. Πρόσκαιρα και σε πρώτη φάση, όντως έτσι θα συμβεί. Όμως θα κληθούν οι αγρότες να αλλάξουν εντελώς τις ποικιλίες τους, γιατί οι υπάρχουσες και δεν αντέχουν σε περισσότερο νερό και θα καταστραφούν στον πρώτο καύσωνα.

Γλυτώνουν τον παγετό, αλλά οι καύσωνες καραδοκούν και είναι πιο καταστροφικοί. Έτσι, θα πρέπει να επιλεγούν καλλιέργειες με φυτά που έχουν καλύτερη προσαρμογή σε ακραίες συνθήκες, όπως το βαμβάκι. Θα αλλάξει, εν ολίγοις, όλη η παραγωγή της χώρας. Λάρισα, Θεσσαλονίκη, Ηράκλειο, Ηλεία, Κορινθία είναι οι περιοχές που θα επηρεαστούν περισσότερο. Έβρος, Φθιώτιδα και Αιτωλοακαρνανία θα επηρεαστούν λιγότερο.

Φυσικά, ο δεύτερος μεγαλύτερος κλάδος της ελληνικής οικονομίας, ο τουρισμός, θα διαλυθεί. Η Ελλάδα θα γίνει ανυπόφορη για τον τουρίστα, όταν θα έρχεται σε θερμοκρασίες 40 βαθμών που θα κρατάνε για μια εβδομάδα και θα ιδρώνει. Παράλληλα, η φύση την οποία θα αποζητά, δε θα υπάρχει και σε αφθονία γύρω του.

Περιοχές όπως η Χαλκιδική, η Ρόδος, η Κρήτη και τα νησιά του Αργοσαρωνικού θα έχουν πολύ περισσότερες θερμές ημέρες κάθε καλοκαίρι. Συνολικά, 52 τουριστικές περιοχές στην Ελλάδα θα δουν αύξηση 2.4 βαθμών Κελσίου στο αισιόδοξο σενάριο.

Περισσότερες «τροπικές νύχτες» θα έχει όλη η επικράτεια, αλλά κυρίως τα δυτικά παράλια, τα Ιόνια Νησιά, η Δυτική Πελοπόννησος και η Κεντρική Μακεδονία, ενώ εάν επαληθευτούν τα χειρότερα σενάρια, σε αυτή τη λίστα προστίθενται και η Κρήτη, η Εύβοια, η Ανατολική Μακεδονία και η Θράκη.

Πώς σου φαίνεται η επόμενη μέρα..;

* Φωτογραφία: Pixabay