Το ημερολόγιο γράφει 10 Ιουνίου 1944. Μερικές ημέρες νωρίτερα οι Σύμμαχοι έχουν επιβιβαστεί στη Νορμανδία και όλα δείχνουν ότι οι Γερμανοί είναι θέμα χρόνου να συνθηκολογήσουν. Δυστυχώς αυτή η πρόβλεψη θα αποδειχτεί λανθασμένη καθώς ο Χίτλερ θα παραμείνει αμετανόητος μέχρι την ύστατη ώρα και την ίδια ώρα οι Ναζί θα συνεχίσουν τις θηριωδίες τους, διαπράττοντας εγκλήματα πολέμου, με ορισμένα από αυτά να ξεπερνούν κάθε όριο (απ)ανθρωπιάς.
Άλλωστε κι εμείς οι Έλληνες το γνωρίζουμε πολύ καλά αφού εκείνη την ημερομηνία συντελέστηκε μια από τις πλέον ανείπωτες θηριωδίες. Το Δίστομο, αυτό το μικρό χωριό της Βοιωτίας, ήταν εκείνο που η μοίρα του επιφύλαξε να γραφτεί στην ιστορία για έναν τέτοιον φρικτό λόγο. Οι Ναζί συγκέντρωσαν 218 ψυχές, όλοι τους άμαχοι, και τους εκτέλεσαν εν ψυχρώ. Ανάμεσά τους 53 παιδιά και 119 γυναίκες…
Περίπου την ίδια ώρα αυτό το φρικτό σκηνικό επαναλαμβανόταν λίγες χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά. Στο Οραντούρ-συρ-Γκλαν στη βορειοδυτική Γαλλία, λίγο έξω από το Λιμόζ, το σύνταγμα των SS με την πολύ ταιριαστή και χαρακτηριστική ονομασία «Der Fuhrer» έχει την ίδια κατάπτυστη ιδέα. Να ξεκληρίσει ολόκληρο το χωριό.
Από τους 664 κατοίκους οι Ναζί εντόπισαν τους 649. Δεκαπέντε κατόρθωσαν να ξεφύγουν αλλά για τους υπόλοιπους η μοίρα σφραγίστηκε από τα σαδιστικά γούστα των κατακτητών. Χώρισαν τον πληθυσμό και έβαλαν τις γυναίκες και τα παιδιά μέσα στην εκκλησία του χωριού, μαζεύοντας όλους τους άντρες σε ένα υπόστεγο όπου προστατεύονταν από τις καιρικές συνθήκες τα βοοειδή των χωρικών. Μετά από λίγη ώρα η ησυχία που επικρατούσε διεκόπη από το κροτάλισμα των πολυβόλων. Τα γυναικόπαιδα –έντρομα- αντιλήφθηκαν ότι οι σύζυγοι, οι πατεράδες ή οι αδελφοί τους κείτονταν ήδη νεκροί, αλλά δεν μπορούσαν να φανταστούν ότι το δικό τους τέλος θα ερχόταν με έναν ακόμη πιο φρικτό τρόπο.
Οι Ναζί εξάντλησαν να ζωώδη ένστικτά τους βάζοντας φωτιά στην εκκλησία. Με ένα κυριολεκτικό ολοκαύτωμα άφησαν 254 γυναίκες και 207 παιδιά να καούν ζωντανά, σε μια πράξη που καταγράφηκε ως ένα από τα μεγαλύτερα και πιο ειδεχθή εγκλήματα πολέμου στην Ευρώπη…
Φυσικά, οι ίδιοι επινόησαν την δική τους εκδοχή για τα γεγονότα, λέγοντας ότι επρόκειτο για αντίποινα μετά από επίθεση που δέχτηκαν από τους κατοίκους του χωριού. Λες κι αυτό θα μπορούσε να είναι αρκετό για να δικαιολογήσει μια θηριωδία τέτοιας έκτασης. Όσο για την εκκλησία και τα αθώα γυναικόπαιδα, υποστήριξαν ότι εξερράγη επειδή εκεί βρισκόταν κρυμμένα πυρομαχικά.
Στη συνέχεια επιχείρησαν να καλύψουν κάθε ίχνος των αποτρόπαιων πράξεών τους πυρπολώντας ολόκληρο το χωριό, έχοντας παράλληλα την βεβαιότητα ότι δεν είχε επιζήσει κανείς για να διηγηθεί τα πραγματικά γεγονότα. Σαν από θαύμα, όμως, επτά άνθρωποι (έξι άνδρες και μία γυναίκα) επιβίωσαν…
Η αλήθεια αποκαλύφθηκε σε ολόκληρη την ανθρωπότητα μετά το τέλος του πολέμου. Τότε ήταν που ο πρόεδρος της Γαλλίας, στρατηγός Ντε Γκωλ πήρε την απόφαση το χωριό να χτιστεί ξανά, αλλά όχι πάνω στα ερείπια και τα αποκαΐδια του. Αντίθετα, ό,τι δεν κάηκε, παρέμεινε στην θέση του για να υπενθυμίζει αιώνια σε όλους την θηριωδία των Ναζί.
Σήμερα οι επισκέπτες έχουν την δυνατότητα να πάρουν μια ιδέα από όσες φρικαλεότητες έλαβαν χώρα εκεί και μια πινακίδα πάνω από την είσοδο του μαρτυρικού χωριού δίνει το νόημα: «Souviens-Toi», δηλαδή «Να θυμάσαι»… Από το 1999 χτίστηκε το Μουσείο Μνήμης, γεμάτο προσωπικά αντικείμενα ανθρώπων που κάηκαν ζωντανοί, χωρίς ποτέ να γίνει γνωστό ποιος και γιατί έδωσε την εντολή για αυτή την πράξη για την οποία δεν υπάρχει ανθρώπινη τιμωρία αρκετά σκληρή κι ανάλογη του εγκλήματος. Είναι από εκείνες τις περιπτώσεις που εύχεσαι να υπάρχει Θεός. Και για τα θύματα, προκειμένου να αναπαύσει τις ψυχές τους, αλλά και για τους θύτες ώστε να λάβουν τα αντίποινα πους τους αξίζουν.