Έχεις βρεθεί ποτέ σε μια κατάσταση που νιώθεις μια τεράστια εσωτερική ανάγκη να εκφραστείς; Και θες τόσο πολύ να εκφραστείς, ώστε όταν επιτέλους σου δίνουν το οκ, ανοίγεις το στόμα σου και δεν έχεις ιδέα τι λέξεις θα βγάλεις; Εμένα μου έχει συμβεί 3-4 φόρες στη ζωή μου μέχρι τώρα και για τις 2 από αυτές αιτία είναι η Κατερίνα Ευαγγελάτου σε συνδυασμό με τον Αργύρη Πανταζάρα. Η πρώτη ήταν ένα χρόνο πριν στον Φάουστ και η δεύτερη χθες το βράδυ στο Θέατρο Βασιλάκου για το « 1984 ».
Μετά τον Φάουστ πίστευα ότι είχα γίνει μέτοχος μιας εμπειρίας που δύσκολα θα επαναλαμβανόταν σε θεατρικό χώρο. Μια εμπειρία που στέκει μόνη της σε ένα σημείο και δεν αγγίζεται από τίποτε άλλο. Αυτή η πεποίθηση εκβαραθρώθηκε πολύ γρήγορα με το « 1984 ». Εκεί που η Κατερίνα Ευαγγελάτου πήρε γενναίες αποφάσεις στο πως θα κινηθεί η ιστορία, σε ποια κομμάτια του βιβλίου του Όργουελ θέλει να μείνει, πως θα τα ενώσει, αν θα έχουν κάποια σειρά, αν θα είναι γραμμικά ή όχι.
Είναι αρκετά δύσκολο να καταλάβεις την φύση των πραγμάτων που σε γεμίζει η συγκεκριμένη παράσταση και οι ερμηνείες των ηθοποιών, προεξάρχοντος του Πανταζάρα, αν δεν αφήσεις τα μάτια σου να σε οδηγήσουν, να πάρουν τα ηνία. Πρόκειται για μια θεατρική παράσταση που έχει την μεγαλοπρέπεια και την εκκωφαντικότητα μιας κινηματογραφικής παραγωγής υψηλών προδιαγραφών. Κι αυτό είναι κάτι που η Κατερίνα Ευαγγελάτου το έχει κερδίσει με την πορεία της όλα αυτά τα χρόνια. Τα πάντα στο «1984» σε κάνουν να πιστεύεις ότι δεν υπήρχε καλύτερος τρόπος να αποτυπωθούν. Ότι ακόμα κι αν διαθέτεις τρομερή φαντασία και δημιουργικότητα, δεν θα μπορούσες να υπερβείς αυτό που προσφέρει η σκηνοθέτις.
Υπερβείς. Υπέρβαση. Υπερβατικός. Αυτός είναι ο Νίκος Πανταζάρας. Άλλος ένας που κατέρριψε θεωρίες και πεποιθήσεις. Όπως αυτή που λέει ότι το έργο παίζει μεγάλο ρόλο στο να ξεκλειδώσει στοιχεία του ηθοποιού που από μόνος του δεν θα τα έκανε. Σίγουρα το έργο του Όργουελ σου δίνει μπόλικα αφηγήματα, πληθώρα ζητημάτων, αποριών και ερεισμάτων για να πατήσεις πάνω τους σε επίπεδο ερμηνείας. Για την περίπτωση του Πανταζάρα όμως τείνω να πιστέψω ότι είναι ο ίδιος που πήρε τον ρόλο του Ουίνστον Σμιθ και τον έκανε ένα κομμάτι πλαστελίνης, σχηματίζοντας το καταπώς βρίσκει νόημα. Από τη στάση του σώματος του μπορούσες να καταλάβεις τι έχει κάνει στον ρόλο του ο Πανταζάρας. Με τους ώμους κυρτούς προς τα μέσα έδειχνε την υποταγή του ατόμου που δεν θέλει να υποταχτεί, αλλά δεν βρήκε ποτέ το κουράγιο να προτάξει το στήθος του. Το ξυρισμένο κεφάλι του λειτούργησε ως ίδιον του ανθρώπου που προσπαθεί να καταπνίξει την επανάσταση στο μυαλό του και να γίνει ένας «υπαλληλάκος», ένας τυπικός πολίτης. Το περπάτημα του δείγμα της δειλίας του, του φόβου του να αντικρύσει αυτό που είναι εσωτερικά. Η φωνή του είναι λες και κάποιος που δεν μπορεί να μιλήσει ουρλιάζει. Η σκηνή των βασανιστηρίων είναι ένας πίνακας φοβισμού. Ένα «τέρας» αναμετράται με τα άπειρα τέρατα που αφομοιώθηκαν στην ισοπέδωση.
Ξαναγυρνώντας στην πνευματική πορεία της Ευαγγελάτου γύρω από το 1984, αυτό που σου μένει στο τέλος είναι μια αίσθηση της διαχρονικότητας. Όχι όμως με τον κάπως παρωχημένο και κλισέ τρόπο του σήμερα.
Ο χρόνος είναι μια λούπα, ένας κύκλος. Αυτό που ακούς κάποια στιγμή, έρχεται λίγο πιο μετά να περάσει στο στάδιο της όρασης. Η σκηνή γίνεται μια δίνη που θες να σε αρπάξει και να σε ξεβράσει όπου θέλει. Το μάτι σου θέλει να τα ενθηκεύσει όλα. Τη σκηνή, τις δύο ακριανές τηλεοράσεις, τη μεγάλη οθόνη πάνω, όσα βρίσκονται πίσω από τους τοίχους, όσα εμφανίζονται στο δεύτερο επίπεδο ψηλά.
Όπως και στον Φάουστ, έτσι και στο 1984 υπάρχει ένα σημείο που οι ήχοι διαφεντεύουν τα πάντα. Ταράζουν το σώμα του θεατή, δημιουργούν τριγμούς στο έδαφος του θεάτρου και σε βάζουν μέσα στην παράσταση. Η κλιμακωτή ένταση, μοτίβο της Ευαγγελάτου, είναι σα να χορεύει ένα μοιραίο βαλς με τους ηθοποιούς, με τον Ουίνστον.
@Φωτογραφία: Νίκος Πανταζάρας
Η Λένα Δροσάκη αποτελεί a priori ένα πρόσωπο που έχει τα στοιχεία της Τζούλια και της κάθε Τζούλια. Ένα βλέμμα καθηλωτικά αθώο, καθολικά ειλικρινές, σε τέτοιο βαθμό ώστε η δυσπιστία της εποχής (του 1984 ή του παρελθόντος…ή του μέλλοντος) να σε πηγαίνει στην υποψία ότι κάτι επικίνδυνο κρύβεται από πίσω. Ο Νίκος Κουρής με την αυστηρότητα του προσώπου και την σκληράδα της χροιάς, όπως ακριβώς το απαιτεί ο ρόλος του επιστάτη της άγνωρης εξουσίας, του Μεγάλου Αδελφού. Καταργεί τις προκεχωρημένες από το κράτος έννοιες, τις επαναφέρει στο τραπέζι, αναμειγνύει την διαταγή της εξουσίας με την κατ΄επίφαση καλοσύνη.
@Φωτογραφία: Νίκος Πανταζάρας
Τα μηνύματα της παράστασης δεν ξεφεύγουν από αυτά του βιβλίου. Το αόρατο μάτι, το σύστημα που δεν καταστρέφεται γιατί δεν είναι απτό. Όταν κάτι δεν έχει ύλη, δεν είναι σαφές, δε μπορείς να το αγγίξεις. Εκείνη η ιδέα που φυτεύουν στο μυαλό σου από παιδί για να εγκατασταθεί η τυφλή υπακοή.
Και στο τέλος να συνειδητοποιείς ότι εσύ που ήθελες να διώξεις το σύστημα, είσαι ο ίδιος που ζητάει την επιστροφή του. Το δικό σου σύνδρομο της Στοκχόλμης.
Είναι όμως ο τρόπος που δίνονται τα μηνύματα, αυτός που τους δίνει μια άλλη υπόσταση, μια άλλη ανάγνωση. Σε φέρνουν ενώπιον ενός κενού που δεν γνωρίζεις αν πρέπει να το διαρρήξεις, να το χρωματίσεις ή να το αφήσεις να σε ρουφήξει.
Όχι, δεν προσπαθώ να στα περάσω ως απόλυτα και καθολικά. Είναι απλώς η δική μου ανάγνωση. Με την σκέψη ότι αυτό που συντίθεται εσωτερικά χρειάζεται να βγει έξω και να δώσει το κίνητρο ώστε να γεννηθεί κάτι άλλο, σε μια άλλη εσωτερικότητα.
Πληροφορίες παράστασης :
Ταυτότητα Παράστασης
1984 του ΤΖΩΡΤΖ ΟΡΓΟΥΕΛ
Νέα Διασκευή: Ρόμπερτ Άικι & Ντάνκαν Μακμίλαν
Μετάφραση – Σκηνοθεσία: Κατερίνα Ευαγγελάτου
Σκηνικά: Εύα Μανιδάκη
Κοστούμια: Βασιλική Σύρμα
Μουσική σύνθεση: Γιώργος Πούλιος
Βίντεο: Στάθης Αθανασίου
Σχεδιασμός Φωτισμών: Νίκος Βλασόπουλος
Ηχητικός Σχεδιασμός: Νικόλας Καζάζης
Φωνητική Διαδασκαλία: Αλεξάνδρα Λέρτα
Ειδικά Εφέ: Αφοί Αλαχούζοι
Μακιγιαζ: Έυη Ζαφειρόπουλου
Κομμώσεις: Talkin’ Heads
Ειδικές Κατασκευές: Μπάμπης Κατσιμίχας
Βοηθοί Σκηνοθέτη: Δήμητρα Δερμιτζάκη, Δημήτρης Οικονομίδης
Βοηθός Σκηνογράφου: Μυρτώ Μεγαρίτου
Φωτογραφίες: Σταύρος Χαμπάκης, Νίκος Πανταζάρας
Video Trailer: Μιχάλης Κλουκίνας
Διεύθυνση Παραγωγής: Βιολέττα Γύρα & Όλγα Μαυροειδή
Παραγωγός: Γιώργος Λυκιαρδόπουλος
Διανομή
Ουίνστον Σμιθ: Αργύρης Πανταζάρας
Ο’Μπράιεν: Νίκος Κουρής
Τζούλια: Λένα Δροσάκη
Τσάρινγκτον: Σωτήρης Τσακομίδης
Πάρσονς: Νίκος Πυροκάκος
Κυρία Πάρσονς: Σεραφίτα Γρηγοριάδου
Σάιμ: Ερρίκος Μηλιάρης
Μάρτιν: Αγησίλαος Μικελάτος
Συμμετέχουν: Μελαχρινός Βελέντζας, Βησσαρίων Κανέλλος, Στυλιανός Καπούλας, Απόστολος Κατσιριντάκης, Τάσος Κόρκος, Δημήτρης Μηλιώτης, Χρήστος Τσουλιάης
Και τα παιδιά: Ειρήνη Γουλιέλμου, Πέπη Κώνστα, Αθηνά Μισαηλίδου
Στο Βίντεο εμφανίζονται οι ηθοποιοί:
Παντελής Δεντάκης, Δήμητρα Δερμιτζάκη, Βασίλης Κουκαλάνι, Αλεξάνδρα Λέρτα, Πόπη Λυμπεροπούλου
Παραστάσεις & τιμές εισιτηρίων
Τετάρτη 20.00 | Είσοδος 18 ευρώ & 12 ευρώ (μειωμένο)
Πέμπτη & Παρασκευή 21.00 | Είσοδος 18 ευρώ & 12 ευρώ (μειωμένο)
Σάββατο 18.30 | Είσοδος 18 ευρώ & 12 ευρώ (μειωμένο)
Σάββατο 21.30 & Κυριακή 20.00 | Είσοδος 20 ευρώ & 14 ευρώ (μειωμένο)
Διάρκεια Παράστασης: 101 λεπτά
Η παράσταση είναι ακατάλληλη για ανηλίκους κάτω των 15 ετών
*Κεντρική φωτογραφία @Νίκος Πανταζάρας