Υπάρχουν μερικά πράγματα που είναι πολύ δεδομένα σε αυτό τον κόσμο. Ένα απ΄αυτά είναι ότι κάτι που σκεφτόμαστε εμείς, δε σημαίνει ότι δε μπορεί να το έχει σκεφτεί και κάποιος άλλος πριν από εμάς ή ταυτόχρονα με εμάς. Πάνω σε αυτή τη λογική, αρνούμαι να πιστέψω ότι οι παραγωγοί του BBC επέλεξαν εντελώς αθώα έναν μαύρο ηθοποιό για να ενσαρκώσει τον Αχιλλέα στη μίνι σειρά Troy που ετοιμάζει.
Προφανώς και η επιλογή αυτή δεν έχει να κάνει με καθαρά καλλιτεχνικά κριτήρια. Προφανώς και υπάρχει από πίσω η σκέψη ότι θα προκληθεί ντόρος και αντίδραση γι΄αυτή την επιλογή. Όχι, κανένας ρατσισμός δεν βρίσκεται πίσω από την αντίδραση. Το ακριβώς αντίθετο θα λέγαμε. Μόλις πριν από 2 χρόνια η αμερικάνικη βιομηχανία του θεάματος κατηγορείτο ότι δεν προσφέρει ίδιους ποσοτικά και ποιοτικά ρόλους στις μειονότητες της χώρας. Όπως τους Μεξικανούς ή τους Ινδούς ή τους Απωανατολίτες. Ας ξεκινήσουμε από το γεγονός ότι αυτό από μόνο του φάσκει κι αντιφάσκει, μιας και μια μειονότητα εξ ορισμού δε γίνεται να έχει το ίδιο ποσοστό. Δε βγαίνουν τα νούμερα. Στο ποιοτικό κομμάτι σαφώς και έχουν ένα πολύ μεγάλο δίκιο όσοι μίλησαν για White Washing.
Ένα άλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα σε αυτή την διαλεκτική ήταν και ότι οι ιστορίες δεν αντικατοπτρίζονταν όπως έλεγε το origin τους. Για παράδειγμα, στο Ghost In A Shell, μια ταινία με ρίζες στην Ιαπωνία, δεν είχε πολλούς Ιάπωνες ή έστω Απωανατολίτες. Μόλις έναν στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Σωστή λογική ως εδώ. Αφού λοιπόν είναι ενοχλητικό να παρουσιάζεις μια ιστορία της Ιαπωνίας δίχως Ιάπωνες ηθοποιούς, γιατί να μην είναι ενοχλητικό το ότι ο Αχιλλέας, ένας ήρωας της ελληνικής μυθολογίας, είναι μαύρος στο Troy;
Για να είμαστε σαφείς και να μην υπάρχουν παρεξηγήσεις. Κανένα πρόβλημα δεν υπάρχει με την επιλογή του David Gyasi για το ρόλο του Αχιλλέα. Ή με τους άλλους ηθοποιούς που θα παίξουν τον Πάτροκλο, τους Θεούς κτλ. Το πρόβλημα βρίσκεται σε δύο σημεία. Πρώτον, στη διαφορετική λογική. Προσωπικά βρίσκω πολύ πιο λογικό για μια παραγωγή να επιλέξει εγχώριους ηθοποιούς. Για οποιαδήποτε ταινία. Εξάλλου, το βασικό κοινό που απευθύνεται είναι αυτό της χώρας που βρίσκεται. Μια αμερικάνικη παραγωγή είναι λογικό να έχει ως πρώτη επιλογή τους Αμερικάνους. Κι ας είναι μια παγκόσμια βιομηχανία. Δεν άκουσα κανέναν να διαμαρτύρεται που στο Bollywood ή στο Nollywood δεν υπάρχει λευκή εκπροσώπηση. Κάτι που είναι το πιο λογικό.
Ή θα πρέπει λοιπόν να αποφασίσουμε πως η εκάστοτε παραγωγή θα έχει το δικαίωμα να απευθυνθεί σε ντόπιους ηθοποιούς και εφόσον είναι ικανοί για το ρόλο, να τους προσλάβει ή να πούμε ότι το βασικότερο κομμάτι είναι η υποκριτική ικανότητα. Κάτι που θα έπρεπε να ισχύει. Αν κάποιος μοιάζει ιδανικός για τον ρόλο ας έχει καταγωγή από το Τουβαλού με μπαμπά από το Μαλάουι και μαμά από τη γαλλική Πολυνησία. Η α λα καρτ αντίληψη δεν έχει νόημα.
Το δεύτερο και βασικότερο σημείο είναι ότι υπό τον φόβο του politically correct που βρίσκεται σε μια τρομακτική έξαρση και δεν διστάζει να στηλιτεύσει ανθρώπους για πλάκα, οι παραγωγές πάνε να δώσουν ένα μήνυμα για το θεαθήναι. Δεν γίνεται μια επιλογή καθαρά βασισμένη στην ικανότητα του ηθοποιού. Γίνεται μια επιλογή με ευρύτερο κοινωνικό μήνυμα.
Θεμιτό απόλυτα κι αυτό. Άλλωστε, ζούμε σε περίεργες εποχές που πρέπει να καθίσταται σαφές ότι το χρώμα του ανθρώπου είναι απλώς ένα χαρακτηριστικό που δεν έχει σχέση με το ποιόν του. Αλλά κάνει ταυτόχρονα ξεκάθαρο ότι το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα έρχεται σε δεύτερη μοίρα. Είναι όλα καμωμένα γύρω από την πολιτική χροιά των πραγμάτων, αλλά και το marketing. Άλλωστε, το Troy είναι μια πανάκριβη παραγωγή με περίπου 9 εκατομμύρια κόστος το επεισόδιο.
Είναι ξανά εκείνη η στιγμή που θα αποσαφηνίσουμε τις περίεργες σκέψεις που ετοιμάζονται να μιλήσουν για ρατσισμό. Το πιο πιθανό είναι ότι ο David Gyasi θα είναι καλός στον ρόλο του. Αν κρίνω κι από τις άλλες δουλειές του. Ίσως και να δώσει μια διαφορετική διάσταση σε έναν fictional χαρακτήρα. Και λέω fictional γιατί η παραγωγή δεν πάει να κάνει ένα ντοκιμαντερίστικο πράγμα. Πάει να κάνει μια τηλεοπτική σειρά. Τέτοια είναι το Troy, Fall of A City. Αυτό σημαίνει μια σειρά από αλλαγές στα καταγεγραμμένα στοιχεία. Αυτό που όμως δεν βγάζει πουθενά είναι να κρίνουμε δύο ίδια πράγματα με διαφορετικά κριτήρια, με αποτέλεσμα να προκαλείται μια φαινομενική συμμόρφωση και όχι μια πραγματική κίνηση προς το δίκαιο και το λογικό.
