Η κλιματική κρίση είναι «εδώ» και το μέλλον φαντάζει ζοφερό. Το ζήσαμε και αυτό το καλοκαίρι με τους καύσωνες διαρκείας, το ζήσαμε και το χειμώνα με τις βιβλικές καταστροφές από τις βροχές και τις πλημμύρες. Δεν είναι ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα είναι κάτι το καινούριο. Η συχνότητα είναι που αλλάζει, το απρόβλεπτο, επίσης.
Υπήρχαν εννοείται και παλαιότερα στιγμές που η φύση «ξερνούσε» μανία. Γεννώντας οδύνη και καταστροφές. Όπως η φονική, βιβλικών διαστάσεων, θεομηνία που σάρωσε την Αττική το βράδυ της Κυριακής 5 Νοεμβρίου του 1961. Ήταν μια εβδομάδα μετά τις εκλογές της «βίας και νοθείας» και δύο μετά την ορκωμοσία της νέας κυβέρνησης, μετά την επανεκλογή της ΕΡΕ του Κωνσταντίνου Καραμανλή.
Πλησίαζαν μεσάνυχτα. Oι περισσότεροι βρισκόντουσαν στα σπίτια τους, η επόμενη μέρα ήταν εργάσιμη και είχαν «μαζευτεί». Έπεφτε λίγο βροχή, ως εκεί. Τίποτα το ιδιαίτερο, τίποτα το ανησυχητικό. Ήταν, αυτό που λέμε, η ηρεμία πριν από την καταιγίδα. Κυριολεκτικά. Όταν άνοιξαν οι ουρανοί συνέβη κάτι που κανείς δεν περίμενε – πώς θα μπορούσε άλλωστε, οι μετεωρολογικές προγνώσεις δεν ήταν ακόμα εξελιγμένες.
Μια σφοδρή καταιγίδα, που γρήγορα μετατράπηκε σε θύελλα, χτύπησε χωρίς έλεος την Αθήνα. Χαλάζι άρχισε να πέφτει, με μέγεθος όσο ενός καρυδιού, «ή μιας μπάλας του γκολφ», βάσει αναφορών του Τύπου! Κοντά 10 ώρες οι ουρανοί δεν έλεγαν να κλείσουν, προκαλώντας μια πλημμύρα κοσμογονική.
Η πρωτεύουσα δεν ήταν προετοιμασμένη ούτε κατά διάνοια για τέτοιο κακό. «Εδώ δεν είναι σήμερα, τότε θα ήταν;», θα μας πείτε και δίκιο θα έχετε. Τα ποτάμια ξεχείλισαν και τεράστιοι όγκοι νερού από τον Κηφισό και τον Ιλισσό ξεχύθηκαν με ορμή. Οι περιοχές που επλήγησαν περισσότερο ήταν το Μπουρνάζι, τα Νέα Λιόσια, ο Ταύρος, το Θησείο, το Αιγάλεω, το Μοσχάτο, το Νέο Φάληρο, η Νίκαια και το Ρέντη. Κόσμος σκαρφάλωνε σε στέγες σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να σωθεί.
Το κέντρο της Αθήνας χτυπήθηκε επίσης σκληρά. Δρόμοι πως η Σίνα, η Ομήρου, η Βουκουρεστίου, η Πατησίων, η Αλεξάνδρας και η Συγγρού έγιναν υδάτινες διαδρομές. Στην Πειραιώς μάλιστα, το ύψος του νερού έφθασε ακόμη και τα δύο μέτρα και μια γέφυρα καταστράφηκε ολοσχερώς. Οι προκυμαίες του βρέθηκαν να είναι στην ίδια στάθμη με τη θάλασσα.
Το επόμενο πρωί, η βροχή επιτέλους σταμάτησε. Περίπου 1.500 στρατιώτες και 600 χωροφύλακες έσπευσαν να πάρουν μέρος στις προσπάθειες εντοπισμού και απεγκλωβισμού των αγνοουμένων.
Ωστόσο για κάποιους ήταν ήδη πολύ αργά. Ο απολογισμός ήταν τραγικός, οι εικόνες φρικιαστικές. Για 43 ανθρώπους δεν θα ξημέρωνε άλλη μέρα. Νεκροί από την αγριότητα των στοιχείων της φύσης. Οι περισσότεροι εξ αυτών στο Μπουρνάζι.
Περίπου 300 άτομα τραυματίστηκαν και πάνω από 3.000 έμειναν άστεγοι, αφού 400 σπίτια, τα περισσότερα χαμόσπιτα και υπόγεια, κατέρρευσαν. Κοντά 4.000 κατοικίες πλημμύρισαν.
Οι άστεγοι φιλοξενήθηκαν σε σχολεία και οι περιοχές κηρύχθηκαν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Η μετεωρολογική υπηρεσία χαρακτήρισε την καταιγίδα «κυκλώνα ασυνήθους σφοδρότητας», η οποία προήλθε από το Ιόνιο πέλαγος με ανέμους που έφταναν τους 50 κόμβους κατά τόπους. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΜΥ, στη Νέα Φιλαδέλφεια μέσα σε 8 ώρες έπεσαν 114mm βροχής.
Οι εφημερίδες της εποχής έγραψαν λέξεις επί λέξεων αναλύοντας τους λόγους που οδήγησαν σε αυτή τη «συμφορά» για να δανειστούμε τον τίτλο ενός άρθρου. Εντόπιζαν επίσης τα λάθη των αρμοδίων που επέτειναν το κακό. Εξήντα και πλέον χρόνια αργότερα, είναι τρομακτικό να σκέφτεται κανείς πως ελάχιστα έχουν αλλάξει. Χωρίς δυστυχώς να έχουμε δει τα χειρότερα, καταπώς όλα δείχνουν.