Ο Μαρμαρινός κέρδισε το στοίχημα. Η Λυσιστράτη του είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα, γιατί αποδίδει πιστά το πνεύμα του έργου του Αριστοφάνη, αποδεικνύοντας την αντοχή του στο χρόνο. Ο Αριστοφάνης με την κωμωδία του ουσιαστικά κάνει μια τραγική έκκληση στο εξουθενωμένο αθηναϊκό ακροατήριο να σταματήσει ο πόλεμος, ενώ ο πελοποννησιακός μαίνεται.
Το έργο είναι βαθιά αντιπολεμικό και η παράσταση του Μαρμαρινού δεν σου αφήνει περιθώρια να μην το κατανοήσεις. Το σεξ ή μάλλον η αποχή από αυτό δεν είναι παρά το μέσο, ο μοχλός πίεσης για την κατάπαυση του πυρός. Ένα μέσο που χρησιμοποιούν οι γυναίκες ακολουθώντας τις οδηγίες της Λυσιστράτης, εκείνης που προτείνει το σχέδιο της Γενικής Ερωτικής Απεργίας μέχρι την επιβολή ειρήνης.
Το επιχείρημα της Λυσιστράτης δεν είναι πολιτικό ποντάρει στη φυσική ομορφιά των γυναικών, στη σαγήνη, στο σώμα και στις ανάγκες του. Γι᾽ αυτό και το γυμνό που υπάρχει στην παράσταση δεν είναι εκεί για να προκαλέσει, έχει λόγο ύπαρξης.
Όταν οι γυναίκες μπαίνουν στην σκηνή φορώντας δαντέλες, αραχνοΰφαντα υφάσματα, τακούνια, λικνιζόμενες με τα σώματά τους εκτεθειμένα νιώθεις πως εκείνα τα σώματα με τα θέλγητρά τους έχουν έναν σκοπό να υπηρετήσουν. Η Λυσιστράτη την οποία υποδύεται εξαιρετικά η Λένα Κιτσοπούλου ξέρει πολύ καλά πως αυτά είναι τα αναίμακτα αλλά ακαταμάχητα όπλα του έρωτα.
Η Λυσιστράτη της Κιτσοπούλου είναι μια κανονική γυναίκα -φωτεινοί υπέρτιτλοι το τονίζουν στην πρώτη σκηνή του έργου- που γίνεται ηγέτης. Άλλοτε παθιασμένη, γήινη δεν διστάζει να στραφεί όχι μόνο κατά των ανδρών αλλά και κατά του ίδιου της του φύλου όταν βλέπει τις άλλες γυναίκες να διστάζουν ξεσπά:
«Άθλιο γυναικείο φύλο, από εμάς γεννιούνται οι τραγωδίες.» Καταφέρεται εναντίον των γυναικών σε μια από τις λίγες εμβόλιμες αναφορές στο σήμερα που «έκλαιγαν ερωτευμένες με το φασίστα το Χίτλερ, που έγραφαν γράμματα στο βιαστή Παπαχρόνη, ενώ οι άντρες … έχει στείλει ποτέ κανείς ερωτική επιστολή σε φυλακισμένη; Πήρε ποτέ ερωτικό γράμμα η Φόνισσα του Παπαδιαμάντη;».
Και άλλοτε με τετράγωνη λογική, ψυχρή υπολογίστρια κινεί τα νήματα και οδηγεί τις γυναίκες στην κατάληψη της Ακρόπολης , εκεί που βρίσκεται το χρήμα, το αργύριον, γνωρίζοντας πολύ καλά πως γι᾽αυτό ξεσπούν οι πόλεμοι. Ο χορός των γερόντων, (Βογιατζής, Μπινιάρης, Πάνου, Τσιτσάκης) όλοι τους εξαιρετικοί προκαλούν αβίαστα το γέλιο και αλληλεπιδρούν με το κοινό. Όσο για τον Χειλάκη κάνει τους θεατές να ξεσπάσουν σε δυνατά γέλια στο ρόλο του Κινησία ενός εκπροσώπου του αντρικού φύλου που κρατώντας έναν φαλλό διαρκώς στο χέρι ψάχνει αγωνιωδώς την γυναίκα του, και του Πρόβουλου που παραμένει ακίνητος σαν άγαλμα με δανεική φωνή.
Οι γυναίκες της παράστασης (Σκουλά , Μαξίμου, Παππά ,Carbone, Δημητρακοπούλου, Δροσάκη, Καρακατσάνη, Κλάδη, Κόκκαλη, Μακρή, Μπούκλη, Νικολούζου, Τοπαλίδου, Παπαληγούρα) κατακτούν την σκηνή και όλες μαζί και η κάθε μια ξεχωριστά δίνουν την ανατομία της γυναικείας φύσης επιτρέποντάς μας να ρίξουμε ματιές στο θηλυκό στοιχείο.
Η μετάφραση του Δημητριάδη αποδίδει πιστά το πρωτότυπο χωρίς το κείμενο να χάνει το ρυθμό, την ποιητικότητά του. Ο Μαρμαρινός παίζει με τους αφηγηματικούς τρόπους. Δεν διστάζει να χρησιμοποιήσει ακόμα και το τρίτο πρόσωπο: «στο σημείο αυτό η Λυσιστράτη είπε», βάζει γυναίκες να αποδώσουν λόγια αντρών, να αλλάξουν ρόλους. Και ο λόγος αθυρόστομος, αιχμηρός, αριστοφανικός.
Ο Μαρμαρινός, όπως δήλωσε σε συνέντευξή του, επέλεξε να τολμήσει την κυριολεξία, να αφήσει τον αριστοφανικό λόγο ως έχει «χωρίς να τον λογοκρίνει». Φεύγοντας από την Επίδαυρο είχα την αίσθηση πως παρακολούθησα μια άρτια παράσταση νιώθοντας τη λυτρωτική επίδραση του δυνατού, απελευθερωτικού γέλιου .
- #Carbone
- #Αριστοφάνης
- #Δημητρακοπούλου
- #Δροσάκη
- #Καρακατσάνη
- #Κλάδη
- #Κόκκαλη
- #Λυσιστράτη Μαρμαρινού-Κριτική
- #Μακρή
- #Μαξίμου
- #Μπούκλη
- #Νικολούζου
- #Παπαληγούρα
- #Παππά
- #Σκουλά
- #Τοπαλίδου