Σπουδαίος, στα όρια του θρύλου, προπονητής ο σερ Άλεξ Φέργκιουσον, αλλά ένα «θεματάκι» με τα νεύρα του ενίοτε το είχε. Σε χρόνο dt μπορούσε να γίνει κατακόκκινος από θυμό, μασώντας με μανία την τσίχλα-σήμα κατατεθέν του.
Παροιμιώδες το περίφημο «πιστολάκι», ήτοι οι οργισμένες ομιλίες του στα αποδυτήρια στις οποίες φώναζε τόσο πολύ ώστε είχαν παρομοιάσει τη δύναμη της φωνής του με το γνωστό μας σεσουάρ. Ήταν, δηλαδή, σαν να στέγνωνε τα μαλλιά των παικτών του με τον «φλογερό αέρα» που έβγαινε από μέσα του έτσι έμπλεος οργής ως ήταν.
Μια τέτοια στιγμή συνέβη το 1996 στο Σαουθάμπτον. Μετά από αυτό που πλέον μπορούμε μετά βεβαιότητας να χαρακτηρίσουμε ως ένα από τα χειρότερα ημίχρονά στον καιρό της 26χρονης παντοκρατορίας του στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Οι Κόκκινοι Διάβολοι πήγαν στην ανάπαυλα με τους Άγιους να τους έχουν πάει… καροτσάκι (3-0).
Μόνο που εκείνη τη φορά ο «Φέργκι» δεν τα έβαλε με τα boys. Αλλά με τις… φανέλες τους! Χρώματος γκρι. «Βγάλτε τις αμέσως και βάλτε άλλες», τους είπε. Οι παίκτες κοιταζόντουσαν με απορία, αλλά ποιος να τολμήσει να ψελλίσει το οτιδήποτε.
Οι ποδοσφαιριστές της Γιουνάιτεντ βγήκαν για το β’ μέρος φορώντας την 3η εμφάνιση εκείνης της σεζόν, κυανόλευκη ήταν. Παρόλα αυτά, το μόνο όφελος ήταν ένα γκολ του Ράιαν Γκιγκς στο 89’, που απλώς περιόρισε την έκταση της ήττας (3-1).
Για πολλά χρόνια, η κρατούσα αντίληψη ήταν πως ο Φέργκιουσον αντέδρασε έτσι επειδή θεώρησε γρουσούζικες τις γκρι φανέλες. Αίσθηση που ενισχυόταν από το γεγονός πως η ομάδα δεν τις φόρεσε ποτέ ξανά και ότι είχε ηττηθεί νωρίτερα με αυτές ως «στολή», απέναντι σε Άρσεναλ και Λίβερπουλ.
Κι όλα αυτά παρόλα ο Σκωτσέζος μάνατζερ είχε εξ αρχής ξεκαθαρίσει τα εξής: «Στους παίκτες δεν αρέσει η γκρι φανέλα, δεν μπορούν να ξεχωρίσουν πού είναι ποιος, δυσκολεύονται να δουν τους συμπαίκτες τους σε απόσταση όταν σηκώνουν το κεφάλι. Δεν είναι κάποιου είδους πρόληψη. Αυτό το κλαμπ πέρασε 26 χρόνια χωρίς να πάρει πρωτάθλημα και ουδείς διανοήθηκε πως πρέπει να αλλάξει η κόκκινη φανέλα. Δεν έχει καμία σχέση λοιπόν με κάτι τέτοιο».
Χρειάστηκε να περάσουν ακόμα αρκετά χρόνια για να ξεκαθαριστεί οριστικά και τελεσίδικα πως τίποτα το μεταφυσικό δεν υπήρχε στα κίνητρα του εμβληματικού προπονητή της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.
Ήταν ο Γκάρι Νέβιλ που αποκάλυψε τι πραγματικά είχε συμβεί. Σε κάτι που αποτελεί ένα ακόμα πειστήριο του πόσο μπροστά από την εποχή του ήταν ο Φέργκιουσον και πως δεν άφηνε τίποτα στην τύχη – γι’ αυτό έγινε αυτός που έγινε.
Το πρόσωπο-κλειδί στην όλη ιστορία ήταν μια καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του… Λίβερπουλ στο τμήμα Υγείας και Κοινωνικών Επιστημών, ονόματι Γκέιλ Στίβενσον. Την είχε προσλάβει στο τιμ του ο «Φέργκι» μόλις πληροφορήθηκε την έρευνα που έκανε αναφορικά με το πώς επηρεάζει η οπτική λειτουργία τις αθλητικές επιδόσεις.
«Δεν σας έκανε ποτέ εντύπωση πως η άλλη εμφάνιση ήταν ήδη έτοιμη; Δεν “έκατσε” καλά, επειδή χάναμε και αλλάξαμε φανέλες στο ημίχρονο, οπότε όλοι έκαναν τη σύνδεση με αυτό. Υπήρχε ωστόσο επιστήμη πίσω από όλα αυτά και είναι κάτι το μοναδικό.
Εκείνο τον καιρό, ο σερ Άλεξ είχε προσλάβει την κα Γκάιλ Στέφενσον ως “προπονήτρια ματιών”. Ερχόταν δυο φορές την εβδομάδα στο κλαμπ. Ακούγεται ίσως κάπως ανόητο, αλλά μια από τις σπουδαίες θεωρίες γύρω από το ποδόσφαιρο που μας παρουσιάστηκε τότε ήταν ότι η απόδοση σε έναν αγώνα δεν έχει πάνω από όλα σχέση με τη φυσική κατάσταση. Είχε να κάνει κυρίως με τους μύες των ματιών και πώς αυτοί αντιδρούν στα πράγματα που συμβαίνουν στο γήπεδο.
Το μυστικό είναι η επαγρύπνηση, η οπτική. Πόσο γρήγορα μπορείς να βρεις τους συμπαίκτες σου. Οπότε όταν η μπάλα έρχεται σε σένα και παίζεις καλά, ξέρεις πού θα κάνεις την επόμενη πάσα από πριν.
Η καθηγήτρια μας έκανε πολλές ασκήσεις για τα μάτια, πολλές ασκήσεις επαγρύπνηση. Θυμάμαι που έλεγε πάντα για το πώς εντοπίζεις πιο γρήγορα στο χώρο κάποιον που φορά έντονα χρώματα σε χώρους με πολύ κόσμο. Και πόσο λάθος, ακριβώς γι’ αυτό, ήταν η γκρι εμφάνιση.
Ο σερ Άλεξ λοιπόν είχε από πριν στο μυαλό του ότι η γκρι φανέλα ήταν πρόβλημα γιατί του το είχε επισημάνει πολλές φορές η Γκέιλ. Είχαμε ένα πλήρες σετ άλλης εμφάνισης έτοιμο να φορέσουμε στο ημίχρονο. Δεν το κάνεις αυτό για εκτός έδρας παιχνίδι εκτός και αν σκέφτεσαι εκ προοιμίου ότι υπάρχει κάποιο πρόβλημα. Το είχε εξ αρχής λοιπόν κατά νου, απλά το timing δεν ήταν ιδανικό και όλοι πίστεψαν πως το έκανε επειδή χάναμε», εξήγησε ο Νέβιλ.
Η Γιουνάιτεντ έφαγε πρόστιμο 10.000 λιρών για την αλλαγή φανέλας, «τα καλύτερα 10.000 που έχω ξοδέψει» θα σχολίαζε αργότερα ο Φέργκιουσον με την ομάδα του να κάνει το 3/3 στα εναπομείναντα ματς και να κατακτά τον τίτλο με 4 βαθμούς διαφορά από τη 2η Νιούκαστλ.
Θα περνούσαν 21 χρόνια, ο εμβληματικός κόουτς θα είχε φύγει μαζί η αύρα της επιτυχίας (και η γνώση;), για να φορέσει ξανά γκρι η Γιουνάιτεντ. Το έκανε το 2017, ήταν η 3η της εμφάνιση. Με τον Ζοσέ Μουρίνιο στον πάγκο. Παραδόξως ίσως ήταν μια από τις πιο καλές της χρονιές στη μετά τον Σκωτσέζο μάνατζερ εποχή.
Τερμάτισε 2η πίσω από την εξωγήινα άπαιχτη Μάντσεστερ Σίτι, που μάζεψε 100 βαθμούς. Γι’ αυτό ακόμη και σήμερα ο Πορτογάλος λέει πως αυτή ήταν μια από τις τοπ σεζόν της καριέρας του, με τους 81 β. που συγκέντρωσαν οι δικοί του Κόκκινοι Διάβολοι να είναι στα μάτια του επίδοση πρωταθλητή. Εμ έτσι είναι. Στη ζωή δεν είναι όλα άσπρο-μαύρο. Υπάρχει και το… γκρι!